Basiscijfers aneurysma van de abdominale aorta (AAA)
Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, M.L. Bots2, I. Vaartjes2
1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht
Absolute aantallen |
Gem. lft | 0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | ||
Sterfte† | Mannen | 360 | 79 | -----52a----- | 111 | 156 | 41 | ||||
Vrouwen | 147 | 81 | -----14a----- | 43 | 66 | 24 | |||||
Totaal | 507 | 80 | -----66a----- | 145 | 222 | 65 | |||||
Ziekenhuisopnamen± | Mannen | 2.918 | 75 | -----11a----- | 105 | 667 | 1.379 | 713 | 43 | ||
Vrouwen | 594 | 76 | -----13a----- | 123 | 292 | 140 | 26 | ||||
Totaal | 3.512 | 75 | -----129a----- | 790 | 1.671 | 853 | 69 | ||||
Dagopnamen± | Mannen | 243 | 77 | -----42a------- | 105 | -----92a----- | |||||
Vrouwen | 42 | 76 | -----31a----- | -----11a----- | |||||||
Totaal | 285 | 76 | -----182a----- | .-----103a----- | |||||||
Gemiddeld aantal dagen |
0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | |||
Gemiddeld aantal ligdagen | Mannen | 4 | -----4a------- | 4 | 5 | 5 | 4 | 2 | |||
in het ziekenhuis± | Vrouwen | 6 | -----2a------- | 6 | 7 | 6 | 4 | 3 | |||
Totaal | 5 | -----3a------- | 5 | 6 | 5 | 4 | 3 | ||||
Prognose na eerste ziekenhuisopname†/± |
Percentage | <75 | 75-84 | ≥85 | |||||||
30-dagen sterfte | Mannen | 9,1 | 5,0 | 10,3 | 32,5 | ||||||
Vrouwen | 17,8 | 6,5 | 18,4 | 51,8 | |||||||
Totaal | 10,6 | 5,2 | 11,9 | 37,8 | |||||||
1-jaar sterfte | Mannen | 15,6 | 9,4 | 18,9 | 43,8 | ||||||
Vrouwen | 25,6 | 12,2 | 27,9 | 60,3 | |||||||
Totaal | 17,3 | 9,8 | 20,7 | 48,4 | |||||||
5-jaar sterfte | Mannen | 37,4 | 24,7 | 48,8 | 75,4 | ||||||
Vrouwen | 48,8 | 30,6 | 55,1 | 83,8 | |||||||
Totaal | 39,4 | 25,5 | 50,0 | 77,9 |
aVanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën samengevoegd
† Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten
Sterfte
In 2022 was het aandeel van AAA aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 1%. Er zijn in 2022 360 mannen overleden aan AAA en 147 vrouwen. In totaal zijn 240 (67%) sterfgevallen vanwege AAA veroorzaakt door een AAA met ruptuur (171 mannen en 69 vrouwen). Voor alle leeftijdsgroepen overlijden er meer mannen dan vrouwen vanwege een AAA. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan AAA is 79 jaar bij mannen en 81 jaar bij vrouwen.
Absolute sterfte aan AAA in de periode 1980-2022 is licht gestegen voor vrouwen. Voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1995, daarna stagneert het aantal sterfgevallen tot 2005. Vanaf 2005 is een daling zichtbaar in het aantal sterfgevallen vanwege AAA bij mannen, vanaf 2014 is deze daling gestagneerd.
Prognose
De prognose na de eerste ziekenhuisopname voor AAA is berekend op basis van de sterfte tussen 2010 en 2019. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 9.1%, 15.6% en 37.4% en voor vrouwen 17.8%, 25.6% en 48.8%. In de figuren is de sterfte na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen zichtbaar.
Ziekenhuisopnamen
In 2022 vonden er 3.512 ziekenhuisopnamen wegens AAA plaats, waarvan 2.918 opnamen van mannen en 594 van vrouwen. Dit zijn 8 opnamen per dag voor mannen en 2 opnamen per dag voor vrouwen. Van alle ziekenhuisopnamen vanwege een AAA, zijn er voor mannen 502 opnamen voor een AAA met ruptuur en voor vrouwen 127 opnamen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege AAA was 75 jaar bij mannen en 76 jaar bij vrouwen. In 2022 zijn er 16 observaties geregistreerd vanwege een AAA, waarvan 3 vanwege een AAA met ruptuur. Voor mannen hebben er 17 observaties plaatsgevonden vanwege AAA, waarvan 1 met ruptuur. Voor vrouwen waren dit 3 observaties, waarvan 2 vanwege een AAA met ruptuur.
Het gemiddelde aantal ligdagen is voor mannen 4 dagen en voor vrouwen 6 dagen.
In de periode 1980 tot 2022 is het absolute aantal ziekenhuisopnamen voor vrouwen licht gestegen, voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1994 en een daling vanaf 2011.
Dagopnamen
In 2022 vonden er 285 dagopnamen plaats vanwege AAA, waarvan 243 van mannen en 42 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege AAA was in 2022 77 jaar voor mannen en 76 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen voor mannen vinden plaats in de leeftijdsgroep vanaf 70 jaar en voor vrouwen in de leeftijdsgroep <80 jaar.