index icon
Index

Basiscijfers aneurysma van de abdominale aorta (AAA)

Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, M.L. Bots2, I. Vaartjes2

1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht

 

Tabel 1. Kerncijfers over AAA naar leeftijd en geslacht in Nederland in 2022
    Absolute
aantallen
Gem. lft 0-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80-89 ≥90
Sterfte Mannen 360 79 -----52a----- 111 156 41
  Vrouwen 147 81 -----14a----- 43 66 24
  Totaal 507 80 -----66a----- 145 222 65
Ziekenhuisopnamen± Mannen 2.918 75 -----11a----- 105 667 1.379 713 43
  Vrouwen 594 76 -----13a----- 123 292 140 26
  Totaal 3.512 75 -----129a----- 790 1.671 853 69
Dagopnamen± Mannen 243 77 -----42a------- 105 -----92a-----
  Vrouwen 42 76 -----31a----- -----11a-----
  Totaal 285 76 -----182a----- .-----103a-----
                       
    Gemiddeld
aantal dagen
  0-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80-89 ≥90
Gemiddeld aantal ligdagen  Mannen 4   -----4a------- 4 5 5 4 2
in het ziekenhuis± Vrouwen 6   -----2a------- 6 7 6 4 3
  Totaal 5   -----3a------- 5 6 5 4 3
                       
Prognose na eerste
ziekenhuisopname†/±
  Percentage       <75 75-84 ≥85      
30-dagen sterfte Mannen 9,1       5,0 10,3 32,5      
  Vrouwen 17,8       6,5 18,4 51,8      
  Totaal 10,6       5,2 11,9 37,8      
1-jaar sterfte Mannen 15,6       9,4 18,9 43,8      
  Vrouwen 25,6       12,2 27,9 60,3      
  Totaal 17,3       9,8 20,7 48,4      
5-jaar sterfte Mannen 37,4       24,7 48,8 75,4      
  Vrouwen 48,8       30,6 55,1 83,8      
  Totaal 39,4       25,5 50,0 77,9      

aVanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën samengevoegd 
Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten 

 

Sterfte 

In 2022 was het aandeel van AAA aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 1%. Er zijn in 2022 360 mannen overleden aan AAA en 147 vrouwen. In totaal zijn 240 (67%) sterfgevallen vanwege AAA veroorzaakt door een AAA met ruptuur (171 mannen en 69 vrouwen). Voor alle leeftijdsgroepen overlijden er meer mannen dan vrouwen vanwege een AAA. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan AAA is 79 jaar bij mannen en 81 jaar bij vrouwen.

Absolute sterfte aan AAA in de periode 1980-2022 is licht gestegen voor vrouwen. Voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1995, daarna stagneert het aantal sterfgevallen tot 2005. Vanaf 2005 is een daling zichtbaar in het aantal sterfgevallen vanwege AAA bij mannen, vanaf 2014 is deze daling gestagneerd. 

 

2023_f1_absoluut_sterfte_aaa.png

Prognose

De prognose na de eerste ziekenhuisopname voor AAA is berekend op basis van de sterfte tussen 2010 en 2019. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 9.1%, 15.6% en 37.4% en voor vrouwen 17.8%, 25.6% en 48.8%. In de figuren is de sterfte na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen zichtbaar.

2022_f2_prognose_aaa_mannen.png

2022_f3_prognose_aaa_vrouwen.png

Ziekenhuisopnamen

In 2022 vonden er 3.512 ziekenhuisopnamen wegens AAA plaats, waarvan 2.918 opnamen van mannen en 594 van vrouwen. Dit zijn 8 opnamen per dag voor mannen en 2 opnamen per dag voor vrouwen. Van alle ziekenhuisopnamen vanwege een AAA, zijn er voor mannen 502 opnamen voor een AAA met ruptuur en voor vrouwen 127 opnamen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege AAA was 75 jaar bij mannen en 76 jaar bij vrouwen. In 2022 zijn er 16 observaties geregistreerd vanwege een AAA, waarvan 3 vanwege een AAA met ruptuur. Voor mannen hebben er 17 observaties plaatsgevonden vanwege AAA, waarvan 1 met ruptuur. Voor vrouwen waren dit 3 observaties, waarvan 2 vanwege een AAA met ruptuur.

Het gemiddelde aantal ligdagen is voor mannen 4 dagen en voor vrouwen 6 dagen.

In de periode 1980 tot 2022 is het absolute aantal ziekenhuisopnamen voor vrouwen licht gestegen, voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1994 en een daling vanaf 2011.

2023_f4_absoluut_ziekenhuisopnamen_aaa.png

 

Dagopnamen

In 2022 vonden er 285 dagopnamen plaats vanwege AAA, waarvan 243 van mannen en 42 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege AAA was in 2022 77 jaar voor mannen en 76 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen voor mannen vinden plaats in de leeftijdsgroep vanaf 70 jaar en voor vrouwen in de leeftijdsgroep <80 jaar.