Basiscijfers aneurysma van de abdominale aorta (AAA) 2023

In dit hoofdstuk worden de jaarcijfers met betrekking tot sterfte en ziekenhuisopnamen bij aneurysma van de abdominale aorta voor het jaar 2023 gepresenteerd. Uitsplitsing vindt plaats naar leeftijd en geslacht. Daarnaast worden trends in de periode 1980-2023 en prognosecijfers voor aneurysma van de abdominale aorta na eerste ziekenhuisopnamen beschreven.

Y. Koop^1,2, R.H. Wimmers¹, I. Vaartjes²

¹ Hartstichting, Den Haag
² Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht

Methode

Sterftecijfers zijn afkomstig uit de doodsoorzaken statistieken van het CBS. Ziekenhuisopnamen zijn op basis van gegevens van Dutch Hospital Data. De gebruikte ICD-10 codes voor hart- en vaatziekten zijn:  ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414.

Resultaten 

^aVanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën samengevoegd 
^† Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414
^± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten 

Sterfte 

Er zijn in 2023 364 mannen overleden aan AAA en 169 vrouwen. In totaal zijn 248 (47%) sterfgevallen vanwege AAA veroorzaakt door een AAA met ruptuur (180 mannen en 68 vrouwen). In 2023 was het aandeel van AAA aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 1%. Voor alle leeftijdsgroepen overlijden er meer mannen dan vrouwen vanwege een AAA. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan AAA is 80 jaar bij mannen en 81 jaar bij vrouwen.

Absolute sterfte aan AAA is in de periode 1980-2023  licht gestegen voor vrouwen. Voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1995, daarna stagneert het aantal sterfgevallen tot 2005. Vanaf 2005 is een daling zichtbaar in het aantal sterfgevallen vanwege AAA bij mannen, vanaf 2014 is deze daling gestagneerd. 

Prognose

In de periode van 2010 tot 2019 is de prognose berekend na een eerste ziekenhuisopname voor AAA. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 9.1%, 15.6% en 37.4% en voor vrouwen 17.8%, 25.6% en 48.8%. In de prognosecijfers figuren en de kerncijfers tabel, zijn de sterftecijfers na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen weergegeven.

Ziekenhuisopnamen

In 2023 vonden er 3.352 ziekenhuisopnamen wegens AAA plaats, waarvan 2.781 opnamen van mannen en 571 van vrouwen. Dit zijn afgerond 8 opnamen per dag voor mannen en 2 opnamen per dag voor vrouwen. Van alle ziekenhuisopnamen vanwege een AAA, zijn er voor mannen 484 opnamen voor een AAA met ruptuur en voor vrouwen 135 opnamen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege AAA was 74 jaar bij mannen en 76 jaar bij vrouwen. In 2023 zijn er 17 observaties geregistreerd vanwege een AAA, waarvan 5 vanwege een AAA met ruptuur. Voor mannen hebben er 11 observaties plaatsgevonden vanwege AAA, waarvan 3 met ruptuur. Voor vrouwen waren dit 6 observaties, waarvan 2 vanwege een AAA met ruptuur.

Het gemiddelde aantal ligdagen is voor mannen 5 dagen en voor vrouwen 6 dagen.

In de periode 1980 tot 2023 is het absolute aantal ziekenhuisopnamen voor vrouwen licht gestegen, voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1994 en een daling vanaf 2011.

Dagopnamen

In 2023 vonden er 204 dagopnamen plaats vanwege AAA, waarvan 204 van mannen en 46 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege AAA was in 2023 76 jaar voor mannen en 74 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroepen vanaf 70 jaar.