Basiscijfers boezemfibrilleren 2023
In dit hoofdstuk worden de jaarcijfers met betrekking tot sterfte en ziekenhuisopnamen bij boezemfibrilleren voor het jaar 2023 gepresenteerd. Uitsplitsing vindt plaats naar leeftijd en geslacht. Daarnaast worden trends in de periode 1980-2023 en prognosecijfers voor boezemfibrilleren na eerste ziekenhuisopnamen beschreven.
Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, I. Vaartjes2
1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht
Methode
Sterftecijfers zijn afkomstig uit de doodsoorzaken statistieken van het CBS. Ziekenhuisopnamen zijn op basis van gegevens van Dutch Hospital Data. De gebruikte ICD-10 codes voor hart- en vaatziekten zijn: ICD-10 codes I48, ICD-9 codes 4273.
| Absolute aantallen |
Gem. lft | 0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | ||
| Sterfte† | Mannen | 694 | 84 | ---------44a--------- | 139 | 291 | 195 | ||||
| Vrouwen | 1008 | 88 | ---------25a--------- | 98 | 422 | 495 | |||||
| Totaal | 1702 | 86 | ---------69a--------- | 237 | 713 | 690 | |||||
| Ziekenhuisopnamen± | Mannen | 14300 | 67 | 146 | 302 | 727 | 2397 | 4287 | 4463 | 1805 | 173 |
| Vrouwen | 12307 | 73 | 33 | 73 | 265 | 1184 | 2717 | 4827 | 2807 | 401 | |
| Totaal | 26607 | 70 | 179 | 375 | 992 | 3581 | 7004 | 9290 | 4612 | 574 | |
| Dagopnamen± | Mannen | 22503 | 68 | 59 | 196 | 821 | 3754 | 7771 | 7992 | 1868 | 42 |
| Vrouwen | 11338 | 72 | 12 | 32 | 170 | 960 | 2937 | 5315 | 1876 | 36 | |
| Totaal | 33841 | 70 | 71 | 228 | 991 | 4714 | 10708 | 13307 | 3744 | 78 | |
| Gemiddeld aantal dagen |
0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | |||
| Gemiddeld aantal ligdagen in het ziekenhuis± |
Mannen | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | |
| Vrouwen | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | ||
| Totaal | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | ||
| Prognose na eerste ziekenhuisopname†/± |
Percentage | 0-44 | 45-54 | 55-74 | 75-84 | ≥85 | |||||
| 30-dagen sterfte | Mannen | 1,8 | ---0,3a--- | 0,9 | 2,9 | 8,2 | |||||
| Vrouwen | 2,4 | ---0,5a--- | 1,0 | 2,4 | 7,1 | ||||||
| Totaal | 2,1 | 0,3 | 0,4 | 1,0 | 2,6 | 7,4 | |||||
| 1-jaar sterfte | Mannen | 7,6 | 0,7 | 1,3 | 4,7 | 12,8 | 28,2 | ||||
| Vrouwen | 9,3 | 1,1 | 2,3 | 4,3 | 9,6 | 24,8 | |||||
| Totaal | 8,3 | 0,8 | 1,5 | 4,5 | 11,1 | 26,0 | |||||
| 5-jaar sterfte | Mannen | 23,5 | 2,0 | 4,1 | 15,6 | 42,0 | 72,6 | ||||
| Vrouwen | 28,4 | 2,7 | 5,2 | 13,4 | 34,0 | 67,6 | |||||
| Totaal | 25,6 | 2,2 | 4,4 | 14,7 | 37,9 | 69,2 | |||||
† Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I48, ICD-9 codes 4273
a Vanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën jaar samengevoegd
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I48, ICD-9 codes 4273. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten
Sterfte
Er zijn in 2023 694 mannen overleden aan boezemfibrilleren en 1.008 vrouwen. In 2023 was het aandeel van boezemfibrilleren aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 4%, voor mannen was dit aandeel 4% en voor vrouwen 5%. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan boezemfibrilleren is 84 jaar bij mannen en 88 jaar bij vrouwen.
Absolute sterfte aan boezemfibrilleren nam in de periode 1980-2023 toe, deze stijging is het sterkst in de leeftijdsgroep vanaf 80 jaar, voor zowel mannen en vrouwen. Het aantal sterfgevallen tussen 1980-2023 aan boezemfibrilleren per 100.000 gecorrigeerd voor de bevolkingsopbouw is licht gestegen bij mannen van 7 naar 8 en bij vrouwen gelijk gebleven, namelijk 11.
Prognose
In de periode van 2010 tot 2019 is de prognose berekend na een eerste ziekenhuisopname voor boezemfibrilleren. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 1.8%, 7.6% en 23.5% en voor vrouwen 2.4%, 9.3% en 28.4%. In de prognosecijfers figuren en de kerncijfers tabel, zijn de sterftecijfers na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen weergegeven.
Ziekenhuisopnamen
In 2023 vonden er 26.607 ziekenhuisopnamen wegens boezemfibrilleren plaats, waarvan 14.300 opnamen van mannen en 12.307 van vrouwen. Dit zijn 39 opnamen per dag voor mannen en 34 opnamen per dag voor vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege boezemfibrilleren was 67 jaar bij mannen en 73 jaar bij vrouwen. Van alle observaties voor mannen in 2023 zijn 56% van de observaties voor boezemfibrilleren, bij vrouwen is dit 59% (6.552 voor mannen en 5.727 voor vrouwen). Het gemiddelde aantal ligdagen voor boezemfibrilleren is voor zowel mannen en vrouwen gelijk, namelijk 1 dag. Het aantal opnamedagen voor boezemfibrilleren is in de periode 1980-2023 sterk gedaald, van 11 en 15 ligdagen voor respectievelijk mannen en vrouwen in 1980 naar 1 ligdag in 2023.
In de periode 1980 tot 2023 is het aantal ziekenhuisopnamen voor boezemfibrilleren toegenomen voor zowel mannen en vrouwen. Voor de opnamen per 100.000 gecorrigeerd voor de bevolkingsopbouw, is een stijging te zien van 107% voor mannen en 177% voor vrouwen. Deze stijging is vooral zichtbaar in de leeftijdscategorie 60-79 jaar bij mannen en in de leeftijdscategorie 60-89 jaar bij vrouwen. Sinds 2016 daalt het aantal zieken huisopnamen voor boezemfibrilleren weer, voor zowel mannen en vrouwen.
Dagopnamen
In 2023 vonden er 33.841 dagopnamen plaats vanwege boezemfibrilleren, waarvan 22.503 van mannen en 11.338 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege boezemfibrilleren was in 2023 68 jaar voor mannen en 72 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroepen 60-69 en 70-79 jaar.
