Basiscijfers hartinfarct 2023
In dit hoofdstuk worden de jaarcijfers met betrekking tot sterfte en ziekenhuisopnamen bij hartinfarct voor het jaar 2023 gepresenteerd. Uitsplitsing vindt plaats naar leeftijd en geslacht. Daarnaast worden trends in de periode 1980-2023 en prognosecijfers voor hartinfarct na eerste ziekenhuisopnamen beschreven.
Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, I. Vaartjes2
1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht
Methode
Sterftecijfers zijn afkomstig uit de doodsoorzaken statistieken van het CBS. Ziekenhuisopnamen zijn op basis van gegevens van Dutch Hospital Data. De gebruikte ICD-10 codes voor hart- en vaatziekten zijn: ICD-10 codes I21, ICD-9 codes 410.
| Absolute aantallen |
Gem. lft | 0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | ||
| Sterfte† | Mannen | 2921 | 75 | -----86a----- | 215 | 545 | 898 | 875 | 302 | ||
| Vrouwen | 2029 | 81 | -----13a----- | 73 | 199 | 470 | 800 | 474 | |||
| Totaal | 4950 | 78 | -----99a----- | 288 | 744 | 1368 | 1675 | 776 | |||
| Ziekenhuisopnamen± | Mannen | 22979 | 66 | 31 | 317 | 1700 | 5159 | 6394 | 6160 | 2889 | 329 |
| Vrouwen | 10650 | 71 | --128a-- | 484 | 1536 | 2371 | 3296 | 2380 | 455 | ||
| Totaal | 33629 | 69 | --467a-- | 2184 | 6695 | 8765 | 9456 | 5269 | 784 | ||
| Dagopnamen± | Mannen | 2242 | 67 | --23a-- | 139 | 489 | 651 | 652 | 265 | 23 | |
| Vrouwen | 932 | 70 | -----47a----- | 164 | 209 | 309 | 193 | 10 | |||
| Totaal | 3174 | 69 | -----209a---- | 653 | 860 | 961 | 458 | 33 | |||
| Gemiddeld aantal dagen |
0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | |||
| Gemiddeld aantal | Mannen | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | |
| ligdagen in het | Vrouwen | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | |
| ziekenhuis± | Totaal | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | |
| Prognose na eerste ziekenhuisopname†/± |
Percentage | 0-44 | 45-54 | 55-64 | 65-74 | 75-84 | 85-94 | ≥95 | |||
| 30-dagen sterfte | Mannen | 5,1 | 1,3 | 1,5 | 2,4 | 4,4 | 9,4 | 18,3 | 33,3 | ||
| Vrouwen | 7,6 | 1,8 | 1,6 | 2,6 | 4,6 | 9,4 | 18,2 | 31,6 | |||
| Totaal | 6,0 | 1,4 | 1,5 | 2,5 | 4,5 | 9,4 | 18,3 | 32,1 | |||
| 1-jaar sterfte | Mannen | 10,1 | 1,8 | 2,3 | 4,2 | 8,7 | 17,8 | 37,2 | 61,4 | ||
| Vrouwen | 14,5 | 2,6 | 2,7 | 4,9 | 8,9 | 17,8 | 34,5 | 56,1 | |||
| Totaal | 11,6 | 2,0 | 2,4 | 4,4 | 8,8 | 18,9 | 35,7 | 57,6 | |||
| 5-jaar sterfte | Mannen | 23,1 | 3,6 | 5,2 | 10,3 | 21,3 | 46,8 | 75,9 | 96,4 | ||
| Vrouwen | 32,9 | 5,0 | 6,4 | 12,0 | 22,1 | 42,2 | 72,1 | 93,4 | |||
| Totaal | 26,4 | 3,9 | 5,5 | 10,7 | 21,6 | 44,9 | 73,7 | 94,2 | |||
† Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I21, ICD-9 codes 410
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I21, ICD-9 codes 410. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten
a Vanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën samengevoegd
Sterfte
Er zijn in 2023 2.921 mannen overleden aan een hartinfarct en 2.029 vrouwen. Het aandeel van een hartinfarct aan de totale hart- en vaatziekten sterfte was 13%. Voor mannen was dit aandeel 15% en voor vrouwen 11%. Tot de leeftijd van 90 jaar overlijden er meer mannen dan vrouwen aan een hartinfarct, vanaf 90 jaar overlijden er meer vrouwen. In deze leeftijdsgroep is het absolute aantal vrouwen ook hoger dan het aantal mannen. Zodra de sterfte aan een hartinfarct wordt uitgedrukt per 100.000 mannen of vrouwen, dan is het sterfterisico aan een hartinfarct hoger bij mannen dan bij vrouwen. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan een hartinfarct is 75 jaar bij mannen en 81 jaar bij vrouwen.
Absolute sterfte aan een hartinfarct nam in de periode 1980-2023 af, deze daling is het sterkst tot 2016 daarna stagneert de sterfte aan een hartinfarct bij mannen en vrouwen. Deze sterke daling in sterftecijfers blijft zodra het sterftecijfer per 100.000 wordt gecorrigeerd voor de leeftijdsopbouw. De daling is het sterkst zichtbaar in de leeftijdsgroep 60-79 jaar bij mannen en 70-89 jaar bij vrouwen.
| Jaartal | Mannen | Vrouwen |
|---|---|---|
| 1980 | 12.634 (180) | 7.718 (108) |
| 1985 | 12.486 (174) | 8.082 (110) |
| 1990 | 10.002 (135) | 7.300 (97) |
| 1995 | 8.888 (116) | 6.800 (87) |
| 2000 | 7.254 (92) | 5.644 (70) |
| 2005 | 5.326 (66) | 4.119 (50) |
| 2010 | 3.832 (47) | 2.970 (35) |
| 2015 | 3.056 (36) | 2.347 (27) |
| 2020 | 2.798 (32) | 1.914 (22) |
| 2021 | 2.938 (34 | 1.858 (21) |
| 2022 | 2.941 (33) | 2.038 (23) |
| 2023 | 2.921 (33) | 2.029 (23) |
a Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I21, ICD-9 codes 410
Prognose
In de periode van 2010 tot 2019 is de prognose berekend na een eerste ziekenhuisopname voor hartinfarct. De sterfte na een eerste ziekenhuisopname voor een hartinfarct is voor de leeftijdsgroepen 0-74 hoger bij vrouwen dan bij mannen. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte na een eerste ziekenhuisopname voor mannen is respectievelijk 5.1%, 10.1% en 23.1% en voor vrouwen 7.6%, 14.5% en 32.9%. In de prognosecijfers figuren en de kerncijfers tabel, zijn de sterftecijfers na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen weergegeven.
Ziekenhuisopnamen
In 2023 vonden er 33.629 ziekenhuisopnamen wegens een hartinfarct plaats, waarvan 22.979 opnamen van mannen en 10.650 van vrouwen. Dit zijn 63 opnamen per dag voor mannen en 29 opnamen per dag voor vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege een hartinfarct was 66 jaar bij mannen en 71 jaar bij vrouwen.
Van alle observaties voor mannen in 2023 zijn 3% van de observaties voor een hartinfarct, bij vrouwen is dit 2% (386 voor mannen en 205 voor vrouwen). Het gemiddelde aantal ligdagen voor een hartinfarct is voor zowel mannen en vrouwen gelijk, namelijk 4 dagen. Sinds 1980 is er een sterke afname in het aantal ligdagen voor een hartinfarct van 17 en 19 dagen voor resp. mannen en vrouwen naar 4 dagen in 2023 voor zowel mannen en vrouwen.
In de periode 1980 tot 2023 is er een verschil in het totale aantal ziekenhuisopnamen voor een hartinfarct zichtbaar, een stijging in absolute aantallen van 17.3% voor mannen en 35.1% voor vrouwen. Deze stijging is met name zichtbaar in de leeftijdsgroepen 55-74 jaar voor zowel mannen en vrouwen. Zodra het aantal ziekenhuisopnamen wordt gecorrigeerd voor de bevolkingsopbouw en wordt weergegeven per 100.000 dan is een sterke daling zichtbaar, met 40.5% bij mannen en 25.7% bij vrouwen.
Dagopnamen
In 2023 vonden er 3.174 dagopnamen plaats vanwege een hartinfarct, waarvan 2.242 van mannen en 932 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege een hartinfarct was in 2023 67 jaar voor mannen en 70 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroepen 60-69 en 70-79 jaar.
